Toetsen, cijfers en beoordelingen… het blijft een dingetje voor deze moeder…Afgelopen week heeft mijn dochter haar eerste toets van dit schooljaar moeten maken. Natuur.
Samen hadden we een planning gemaakt en per paragraaf de stof geprobeerd te tekenen, zodat ze ook echt begreep wat ze aan het leren was. Na iedere dag wat geleerd te hebben, was dochterlief er klaar voor. De toets bleek goed te doen te zijn en maandagmiddag kwam ze blij uit school “mam, ik had een 8,3!”
’s Avonds in bed kwam ze terug op haar cijfer van de toets. Er waren namelijk ook kinderen die het beter gemaakt hadden dan haar en dat wilde ze toch even besproken hebben.
Ik merkte wat twijfel bij mezelf; had ze het zelf beter willen doen? Vond ze het vervelend dat anderen een hoger cijfer hadden? Dacht ze misschien dat wij een hoger cijfer hadden verwacht?
Ze vertelde dat ze wel blij was met haar cijfer, maar dat het ook wel raar was dat iemand had gezegd dat hij maar heel weinig had geleerd en toch een hoger punt had, of dat iemand anders niet meer op de Ipad mocht als er een onvoldoende gehaald zou worden.
Hmm, tja dan ben je inderdaad een meisje van tien die het ‘gewicht van een cijfer’ gaat ontdekken….Hoe vaak we ook zeggen dat het cijfer niet zo belangrijk is, (“als je maar je best hebt gedaan”); toch worden onze kinderen natuurlijk wel beoordeeld aan de hand van diezelfde cijfers.
Op de basisschool wordt gelukkig ook gekeken naar je inzet en werkhouding, maar eenmaal in je eindexamenjaar is toch echt die ene tiende van belang voor het wel of niet halen van je examen. Ook als je ‘wel je best gedaan hebt’ kun je dan gezakt zijn op een tiende… en dat is best zuur natuurlijk…Cijfers of woorden als onvoldoende of goed, zullen altijd gebruikt blijven worden om de prestaties van mijn kind te beoordelen. En hoewel ik daar van alles van kan vinden, vind ik ook dat ik mijn dochter hiermee moet leren omgaan.
Maar…
Maar dan wel op een goede manier: “ben je tevreden met hoe je de toets hebt voorbereid?” Bespreek samen kort even na hoe er geleerd is. Had je een planning gemaakt? Was er veel strijd? Heb je hulp gevraagd als het niet lukte? En voor jou als ouder: lukt het je om je kind te leren leren? Alleen naar boven sturen en zeggen ‘zorg maar dat je het kent’ helpt niet.
Hoe dan??
Kinderen moeten leren hoe ze zoiets aan moeten pakken. Niet het uit je hoofd leren, maar vooral het begrijpen van de stof is belangrijk.
“klopt jouw voorbereiding met jouw cijfer?”
Het ‘beoordelen’ van een prestatie van mijn kind, kan ik alleen doen voor mijn kind.
De vraag ‘wat hadden andere kinderen?’ is totaal niet belangrijk. Vooral niet omdat ik hiermee mijn kind juist leer om zichzelf te vergelijken met anderen.
Kinderen hechten toch al snel waarde aan een hoger of lager cijfer. Maar als wij daar als ouders niet naar vragen; geef je daarmee het signaal dat je die vergelijking helemaal niet belangrijk vindt. “zijn er tips te bedenken die je bij de volgende toets zou willen gebruiken?”
Misschien heb je nu wel iets gedaan wat je heel handig vond (dan doe je dat de volgende keer natuurlijk weer) of je had weinig zin om te leren en stelde het telkens uit (dat probeer je dan de volgende keer anders aan te pakken).
En laten we heel eerlijk zijn; natuurlijk was ik ook blij dat mijn dochter een goed punt had gehaald. Niet om het cijfer zelf, maar om de tijd en aandacht die we eraan besteed hadden. Natuurlijk hoopte ik dat dat ‘beloond’ zou worden. Maar ik hoop tegelijkertijd ook dat ze zich niet blind gaat staren op alleen het cijfer. Cijfers vergelijken heeft totaal geen meerwaarde en zorgt juist voor stress bij je kind. Het kan vaak ook een verkeerd beeld geven natuurlijk; dat slimme kind wat de stof met 1x overkijken kent, heeft eigenlijk gewoon ‘geluk’ dat het zo gemakkelijk gaat. Maar echt iets leren doen vaak de kinderen die er echt iets voor moeten doen. Zij ontdekken hoe ze moeten leren, dat je er doorzettingsvermogen voor nodig hebt bijvoorbeeld.
Help je kind dus door eerlijk naar de voorbereiding te kijken, hebben we die goed aangepakt? En vergelijk je kind gewoon lekker alleen met zichzelf. Dat geeft een hoop rust.En mijn kind? Die heeft in haar planning staan dat ze morgen begint met het leren van de topotoets. Ik ben trots!